\n\n","id":"head-script-0"}])Dijital Pazarlamanın Yeni Yüzü: GEO Nedir?

Dijital Pazarlamanın Yeni Yüzü: GEO Nedir?

Son dönemde kafalarda "GEO" diye yeni bir kavram dönüyor. "Bu ne yahu, SEO'yu daha yeni öğrenmiştik!" diyenleriniz vardır mutlaka. Hiç merak etmeyin, bugün size GEO'yu, yani Üretken Motor Optimizasyonu'nu en basit haliyle, sanki kahve içip sohbet ediyormuşuz gibi anlatacağım. Hazırsanız, bu yeni dijital dönemin kapılarını aralayalım!

Yapay Zeka22 Haziran 2025
Dijital Pazarlamanın Yeni Yüzü: GEO Nedir?

Dijital Pazarlamanın Yeni Yüzü: GEO Nedir?

Şöyle bir düşünün: Eskiden bir şey aradığımızda ne yapardık? Direkt Google'a gider, anahtar kelimelerimizi yazar, çıkan linklere tıklardık, değil mi? İşte bu, geleneksel SEO'nun (Arama Motoru Optimizasyonu) alanıydı. Ama artık dünya değişiyor, aramalar da öyle. İnsanlar artık daha çok "Chatbot'lar" dediğimiz yapay zeka araçlarına (ChatGPT, Google Gemini, Perplexity AI gibi) sorular soruyor, onlardan direkt, sohbet eder gibi yanıtlar bekliyor.

İşte tam da bu noktada GEO (Generative Engine Optimization - Üretken Motor Optimizasyonu) sahneye çıkıyor. GEO, içeriğinizin bu yapay zeka destekli arama motoru yanıtlarında görünme olasılığını artırmak için yapılan optimizasyon tekniklerinin tamamıdır. Hedefimiz artık sadece Google'ın o meşhur arama sonuçları sayfasında (SERP) üst sıralarda çıkmak değil, aynı zamanda yapay zekanın "Şu sorunun en iyi cevabı şudur!" dediği o özet cevapların içinde yer alabilmek.


GEO Nereden Çıktı, Nasıl Doğdu?

GEO, aslında yapay zekanın arama sorgularını işleme yeteneğindeki gelişmişlikle ortaya çıktı. Princeton Üniversitesi, Georgia Tech ve diğer bazı kurumların Kasım 2023'te yaptığı ortak bir çalışmayla "resmileşti" bile. Yani daha çok taze bir kavram, bebeğin emekleme dönemleri gibi düşünebilirsiniz.

Peki nedir bu "Üretken Motorlar" (Generative Engines)? Bunlar sadece size bir link listesi sunmakla kalmıyor, aynı zamanda birden fazla kaynaktan bilgi sentezleyip özetleyerek size doğrudan, sohbet tarzında bir yanıt üretiyorlar. Tıpkı bir uzmanın size karmaşık bir konuyu tek cümlede özetlemesi gibi. Günümüzde en bilinen örnekleri Google Gemini (eski adıyla Bard), Bing Chat ve Google SGE (Search Generative Experience) diyebiliriz.


Peki, Temel Terimler ve Mantığı Nedir?

GEO'yu anlamak için birkaç temel kavramı cebimize koyalım:

  • Varlık (Entity): Aman ha, uzaylılar gelip dünyayı ele geçiriyor sanmayın! Bir varlık, aslında makine kimliği (Machine ID) olan bir kişi, yer veya şeydir. Yani yapay zekanın anlayabileceği, ona özel bir kimlik atanmış bir isim, bir marka, bir ürün, bir yer... Örneğin, Eyfel Kulesi ya da sizin markanız bir varlıktır.

  • Bilgi Grafiği (Knowledge Graph): Google ve diğer yapay zekalar, bu varlıklar etrafında gerçekleri toplayarak bir bilgi ağı oluştururlar. Bu sayede dünyayı ve içerikleri daha iyi anlarlar.

  • Yapılandırılmış Veri (Structured Data) / Şema İşaretlemesi (Schema Markup): Bu, web sitenize eklediğiniz, insanların görmediği ama arama motorlarının ve yapay zekaların içeriğinizin ne hakkında olduğunu "tam olarak" anlamasına yardımcı olan bir koddur. Diyelim ki bir ürün satıyorsunuz, onun fiyatını, yorumlarını, stok durumunu bu kodla doğrudan yapay zekaya anlatırsınız. schema.org bu işin kalbi diyebiliriz. Kurum şeması (Organization schema), makale şeması (Article schema) gibi türleri var.

  • Ses Payı (Share of Voice): Yapay zeka size "En iyi avukat kim?" diye sorduğunda, markanızın ne sıklıkta bahsedildiği, ne kadar göründüğüdür bu. LLM Revs gibi araçlarla ölçebileceğiniz bir metrik.

  • E-E-A-T (Experience, Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness - Deneyim, Uzmanlık, Yetkinlik, Güvenilirlik): Google'ın uzun süredir önem verdiği bu prensipler, yapay zeka çağında daha da kritik hale geldi. İçeriğinizin gerçekten deneyimli biri tarafından yazıldığını, uzmanlık içerdiğini, alanında yetkin bir kaynaktan geldiğini ve güvenilir olduğunu gösteren her şey, yapay zekanın sizi tercih etme ihtimalini artırır.

  • Çok Modlu Yanıtlar (Multimodal Responses): Üretken motorlar sadece metinle değil, video, görsel, infografik gibi farklı formatlarda da yanıtlar üretebilirler.


SEO ve GEO Arasındaki Fark Ne? Birbirini Bitiriyorlar mı?

Şimdi gelelim bu kritik soruya: "GEO, SEO'yu öldürüyor mu?" Kesinlikle hayır! Tam tersine, GEO, SEO'nun bir evrimi, üstüne eklenen yeni bir katman. Şöyle düşünün, bir evin temelini SEO oluşturuyor, GEO ise evin üst katlarını, çatısını ve süslemelerini ekliyor. Temel sağlam olmazsa, üst katlar da olmaz.

İşte temel farklar:

  • Odak Noktası:

    • SEO: Arama motoru sonuç sayfalarında (SERP) sıralama almak için belirli anahtar kelimelere odaklanır.

    • GEO: Anahtar kelimelerin ötesine geçerek, yapay zekanın kullanıcı sorgularına kapsamlı ve bilgilendirici yanıtlar oluşturmak için kullanabileceği değerli içerik üretmeye öncelik verir.

  • Algoritmalar:

    • SEO: Geleneksel olarak anahtar kelimeler, backlinkler ve diğer SEO metriklerine odaklanan arama motoru algoritmalarına uyum sağlamayı hedefler.

    • GEO: Kullanıcı amacını anlamayı ve doğrudan, kısa ve öz yanıtlar sunmayı önceliklendiren yapay zeka destekli arama davranışlarına uyum sağlar. Bu da içeriğin yapay zeka tarafından kolayca işlenebilecek şekilde yapılandırılmasını gerektirir.

  • İçerik Uzunluğu ve Zenginliği:

    • SEO: Bazen belirli anahtar kelimeler için optimize edilmiş kısa içerikleri de kullanabilir.

    • GEO: Konuları kapsamlı bir şekilde ele alan, uzun soluklu, semantik açıdan zengin içeriğin önemini vurgular. Bu tür içerik, yapay zeka sistemlerinin geniş bir yelpazedeki sorgulara yanıt vermek için faydalanabileceği derinlemesine bilgi sunar.

  • Çıktı:

    • SEO: Kullanıcı sorgularına karşılık olarak, genellikle ilgili linklerin bir listesini sunar.

    • GEO: Kaynaklardan bilgiyi özetleyerek daha doğrudan, sohbet tarzında, tek bir kapsamlı yanıt sunar.

  • Metrikler:

    • SEO: Anahtar kelime sıralamaları, tıklama oranları (CTR) ve sayfada geçirilen süre gibi metrikleri izler.

    • GEO: Markanızın yapay zeka yanıtlarında ne sıklıkta göründüğü gibi gösterim metriklerini takip etmeyi hedefler.

Unutmayın, birçok yapay zeka modeli, yanıtlarını oluşturmak için Google veya Bing gibi arama motorlarının ilk sıralarındaki sonuçları ve güvenilir kaynakları kullanıyor. Yani geleneksel SEO hala sağlam bir temel, GEO ise bu temelin üstüne inşa ediliyor.


Peki, GEO Nasıl Yapılır? Adım Adım Stratejiler

İşte şimdi gelelim işin mutfak kısmına! GEO stratejileri, yapay zekanın içeriğinizi hem anlama hem de sunma biçimine odaklanır.

1. Bir Varlık Olun ve Her Yerde Olun: Markanızın, ürünlerinizin veya hizmetlerinizin yapay zeka tarafından bir "varlık" olarak tanınması çok önemli. Bunun için ne mi yapıyoruz?

  • Tüm Normal Profillerinizi Tamamlayın ve Senkronize Edin: Google My Business (işletme profiliniz), Bing Places, Apple Haritalar, Yelp, Wikipedia gibi platformlarda işletmenizi talep edin, doğrulayın ve bilgilerinizi güncel tutun. Bilgilerinizin her yerde tutarlı olduğundan emin olun (adres, telefon, isim vb.).

  • Sosyal Medyada Aktif Olun: Tüm sosyal medya platformlarında varlık gösterin. LinkedIn şirket profili gibi temel şeylerden başlayın, aktif tutun. Yapay zekalar buralardan da besleniyor.

  • Yext gibi Araçları Kullanın: Yext gibi araçlar, markanızın yüzlerce platforma (rehberler, sarı sayfalar vb.) dağıtılmasına yardımcı olabilir. Bu, markanızın internette ne kadar çok yerde bahsedildiğini gösterir.

2. Yapılandırılmış Veri (Schema Markup) Kullanın: Yapay zekaya içeriğiniz hakkında doğrudan bilgi vermek için harika bir yol!

  • Doğrudan Veri Sağlayın: Markanız, hizmetleriniz, ürünleriniz, web siteniz, videolarınız hakkında direkt veri sunan şema kodlarını web sitenize ekleyin. Örneğin, bir ürün sayfanız varsa, ürünün adını, fiyatını, yorumlarını şema ile belirtin.

  • Ayrıntıya Girin: Şema kodunda sosyal medya hesaplarınızı bağlayabilir, şirketin kuruluş yılını, kurucuların isimlerini, LinkedIn profillerini bile ekleyebilirsiniz. Ne kadar detaylı olursanız, yapay zeka sizi o kadar iyi anlar.

3. İçeriğinizi Çoklu Formatlarda Her Yere Dağıtın (Syndication): Bu GEO'nun kilit noktalarından biri: Her yerde olun ve içeriğinizi her yere yayınlayın.

  • Blog Yazılarınızı Dönüştürün: Bir blog yazısı mı yazdınız? Onu sesli hale getirip SoundCloud, Spotify gibi podcast platformlarına yükleyin.

  • Görselleştirin: Aynı blog yazısını görsel formatlarda Pinterest, sosyal medya hesaplarınızda paylaşın.

  • Farklı Platformlar Kullanın: Medium veya LinkedIn Pulse gibi platformlarda da yayınlayın.

  • Neden Önemli? Google, ChatGPT ve diğer yapay zekalar her şeyi tarıyor ve özellikle Reddit, Medium, LinkedIn gibi topluluk tabanlı içerikleri çok seviyorlar. İçeriğinizi farklı formatlarda ve farklı yerlerde sunmak, yapay zekanın sizi daha iyi tanımasını ve belirli sorgularla (örneğin "en iyi avukat") ilişkilendirmesini sağlar.

4. Eski Dostlar Geri Dönüyor: Basın Bültenleri ve Backlinkler: GEO çağında bile basın bültenleri ve backlinkler hala çok önemli.

  • Atıf Kaynağı Olun: Yapay zeka modelleri genellikle yanıtlarını oluştururken farklı URL'lerden bilgi ve atıf alırlar. Bu yüzden bilginin alındığı yerlerde listelenmek hayati önem taşır.

  • "En İyiler" Listelerine Girin: Diyelim ki PC Mag, bir konudaki en iyi ürünleri sıralıyor. Onlarla iletişime geçin, ödeme yapın veya içeriğinizle ikna edin ve o listeye girmeye çalışın. Yapay zeka bunu tarayacak ve markanızı geri döndürecektir.

  • Basit Misafir Yazıları ve Basın Bültenleri: Basın bültenleri Google Haberler'de yayınlanır ve yüzlerce web sitesine dağılır. Bu, markanızın, varlığınızın ve ürünlerinizin ilgili terimlerle anılması için harika bir yoldur.

5. Yapay Zekanın Seveceği İçerik Yazın: İçerik kalitesi ve yapısı GEO için olmazsa olmaz.

  • Doğal Dil ve Soru Odaklılık: Yapay zeka modelleri sohbet tabanlı metinler üzerine inşa edildiği için, bir insan uzmanın bir şeyi açıklıyormuş gibi doğal ve samimi bir dil kullanın.

  • Kapsamlı ve E-E-A-T Prensibine Uygun İçerik: İçeriğinizin deneyim, uzmanlık, yetkinlik ve güvenilirlik (E-E-A-T) prensiplerini yansıtması çok önemli. Konuları derinlemesine ele alın, her yönüyle açıklayın.

  • Semantik Zenginlik: Aynı anahtar kelimeyi tekrar etmek yerine, ilgili terimler, kavramlar ve varlıklar kullanarak içeriğinizin etrafında anlamsal bir ağ oluşturun.

  • İyi Yapılandırılmış İçerik:

    • Net Başlık Hiyerarşisi: H1, H2, H3 gibi başlıkları kullanarak içeriği mantıksal bölümlere ayırın. Bu, yapay zekanın belirli bir soruya yanıtı sayfanızın hangi bölümünde bulacağını anlamasına yardımcı olur.

    • Maddeleme ve Numaralı Listeler: Adımlar, ipuçları veya listeler için madde işaretleri veya numaralı listeler kullanın. Bunlar hem kullanıcı deneyimi için iyidir hem de yapay zekanın doğrudan alıntı yapması kolaydır.

    • Sıkça Sorulan Sorular (SSS) Bölümleri: İçeriğinizde SSS bölümleri bulundurun. Bu, yapay zekanın belirli sorgulara kesin yanıtlar vermesi için içeriğinizi kullanma olasılığını artırır.

    • Tablolar: Özellik, teknik özellik, fiyatlandırma gibi verileri karşılaştıran tablolar kullanın. Yapay zeka, iyi yapılandırılmış tabloları kolayca ayrıştırabilir ve hatta belirli bir hücreden alıntı yapabilir.

  • Veri ve İstatistikle Destekleyin: İçeriğinize nicel istatistikler ekleyin ve güvenilir kaynakları belirtin. Araştırmalar, istatistik ve atıf içeren içeriklerin yapay zeka tarafından görünürlüğünü artırdığını gösteriyor.

6. Teknik Detayları Atlamayın: Yapay zeka araçlarının sitenize gerçekten erişebildiğinden emin olun.

  • Taranabilirlik: Robots.txt dosyanızı kontrol edin. OpenAI'nin GPT botu, Google ve Microsoft'un Bingbot'unun sitenizi taramasına izin verdiğinizden emin olun. Unutmayın, ChatGPT, Bing'in dizinini kullanıyor, bu yüzden Bing'de dizine eklenmeniz ve bir site haritası göndermeniz çok önemli.

  • HTML Metni: En önemli içeriğinizin HTML metni olarak bulunduğundan emin olun, JavaScript'in arkasına gizlenmiş veya resimlerde/videolarda gömülü olmasın.

  • Site Yapısı ve Hız: Açık ve mantıklı bir site hiyerarşisi oluşturun. En değerli içeriğinizi ana sayfanızdan birkaç tıklama ile ulaşılabilir kılın. Ayrıca site hızınız ve mobil uyumluluğunuz da çok önemli.

7. Yetki ve Güven Sinyalleri Oluşturun: Yapay zeka, içeriğinizi tek başına değerlendirmez, web'in sizin hakkınızda ne söylediğini de dikkate alır.

  • Kaliteli Backlinkler: Saygın sitelerden kaliteli backlinkler alın.

  • Endüstri Yayınlarında Bahsedilme: Sektör yayınlarında bahsedilmeler, olumlu yorumlar ve "en iyiler" listelerine dahil olmak, yapay zekaya güçlü güven sinyalleri gönderir.

  • Wikipedia ve İşletme Rehberleri: Tam bir Wikipedia sayfanız olmasa bile, işletmenizi WikiData'ya (Wikipedia'nın arkasındaki yapılandırılmış veri tabanı) eklemeyi düşünün. Google My Business, Bing Places, Yelp, Apple Haritalar, LinkedIn Şirket Sayfaları gibi ilgili tüm agregasyon sitelerinde varlığınız olsun.

  • Topik Yetkinlik (Topical Authority): Nişinizin tüm yönlerini kapsamlı bir şekilde ele alan içerikler oluşturun. Hedef kitlenizin sorabileceği tüm soruları yanıtlayın. Bu, hem markanızın bahsedilmesini hem de backlink almasını doğal olarak tetikler.

8. Sürekli Güncel Kalın ve Deneyin: GEO hala yeni bir alan ve yapay zeka teknolojileri sürekli gelişiyor.

  • Öğrenmeye Devam Edin: Yapay zeka teknolojilerindeki gelişmeleri yakından takip edin ve bunların arama davranışlarını ve içerik tüketimini nasıl etkilediğini anlamaya çalışın.

  • Deneysel Yaklaşım: GEO optimizasyonu, sizin ve markanız için neyin en iyi çalıştığını görmek için deneysel bir yaklaşım gerektirir.


GEO'nun Zorlukları ve Geleceği

Her yeni teknolojide olduğu gibi, GEO'nun da bazı zorlukları var:

  • İçerik Aşırı Doygunluğu: Yapay zeka tarafından üretilen içerik akışı nedeniyle içerik orijinalliği her zamankinden daha önemli. Kalabalıkta öne çıkmak için benzersiz ve yüksek kaliteli içerikler üretmeniz gerekiyor.

  • Organik Trafikte Potansiyel Düşüş: Üretken arama motorları doğrudan yanıtlar sağladığı için, kullanıcıların bilgi kaynağına tıklama ihtiyacı azalabilir, bu da organik arama trafiğini potansiyel olarak düşürebilir ("sıfır tıklama sonuçları"). Bu yüzden web sitenize trafik çekmek için başka stratejiler de geliştirmeniz şart olacak.

  • Güven ve Güvenilirlik Sorunları: Yapay zeka yanıtları içeriğin doğruluğunu ve yetkinliğini önceliklendirir. İçeriğiniz güvenilir kaynaklardan yoksunsa veya kötü araştırılmış/yanlış görünüyorsa, yapay zeka arama sonuçlarında görünmeyebilir.

Peki Gelecek Bizi Nereye Götürüyor?

SEO'nun geleceği GEO ile iç içe geçmiş durumda. Yapay zeka teknolojileri geliştikçe, arama motorlarının davranışlarını ve beklentilerini şekillendirmede daha belirgin bir rol oynayacaklar.

Bazıları, bunun daha küçük markalar ve web siteleri için görünürlük kazanma konusunda yeni fırsatlar yarattığını savunuyor. Çünkü Google'ın SGE'sinde kaynak olarak görünen sitelerin çoğu, geleneksel SERP'in ilk 10'unda bile yer almıyor. Ancak bazıları da yapay zeka arama motorlarının doğal olarak daha büyük, köklü web sitelerini tercih edebileceğini düşünüyor. Bu da dijital ekosistemde büyük ve küçük işletmeler arasındaki farkı daha da artırabilir.

Kesin olan bir şey var: Değişim kapıda ve hızla ilerliyor. Bu alandaki araştırmalar hala başlangıç aşamasında, bu yüzden çok şey değişebilir. Ama ne olursa olsun, içeriğinizin kalitesine, E-E-A-T prensiplerine derinlemesine yatırım yapmak, yapay zeka destekli arama çağında da sağlam bir strateji olmaya devam edecek.


Erken Kalkan Yol Alır!

Sevgili dostlar, dijital pazarlamanın geleceği, yapay zeka odaklı ve sohbet tabanlı bir dünyaya doğru ilerliyor. Bu, "eski" SEO tekniklerini bırakıp tamamen yeniye koşmak anlamına gelmiyor, tam tersi, sağlam SEO temellerinin üzerine yeni nesil optimizasyon becerilerini eklemek anlamına geliyor.

Bu yüzden, şimdiden GEO'yu pazarlama stratejinize dahil etmeye başlamalısınız. İçeriğinizi yapay zeka sistemlerinin analitik ve sunum yöntemleriyle uyumlu hale getirmek için bilinçli çabalar gösterin. Hedef kitlenizin sorularını ve ihtiyaçlarını derinlemesine anlayın, uzun soluklu, derinlemesine ve semantik açıdan zengin içerikler üretin. Ekibinizi eğitin, teknik detayları atlamayın ve en önemlisi, tutarlı, güvenilir bir varlık oluşturmak için her yerde olun.

Bu değişimleri benimseyen ve geleceğe hazırlanan markalar, yapay zeka destekli dünyada içeriklerinin görünürlüğünü ve alaka düzeyini koruyacaklar. Unutmayın, bu videoyu izliyorsanız, erkencisiniz! Bu heyecan verici döneme yatırım yapmanın tam zamanı!

Ş

Yazar

Şevket Erer